Dysleksja

„Wszyscy pewnie znają bajkę Andersena o brzydkim kaczątku, ale nie każdy wie, że jej autor był dyslektykiem. Jako uczeń miał kłopoty z ortografią, mylił litery, a nauka języków obcych była dla niego ciężarem. Podobne problemy przeżywa wiele osób z dysleksją”.

DYSLEKSJA ROZWOJOWA

to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym.

DYSLEKSJA TO NIE CHOROBA ALE PROBLEM Z KTÓRYM MOŻNA SIĘ UPORAĆ

Do tego zespołu należą:

dysleksja – trudności w czytaniu

dysortografia – kłopoty z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym także nagminne popełnianie błędów ortograficznych, pomimo werbalnej znajomości zasad orograficznych)

dysgrafia – problem z kaligrafią, czyli tzw. brzydkie pismo, trudne czasami do odczytania przez samego piszącego

dyskalkulia – zaburzenia zdolności matematycznych – niski poziom rozumowania operacyjnego, kłopoty z pojęciami abstrakcyjnymi np. pojęciem liczby, wielkości

 

Przyczyny tych trudności spowodowane są:

-mikrouszkodzeniami tej części kory mózgu, która odpowiedzialna jest za pamięć, rozwój języka, orientację, postrzeganie wzrokowe i słuchowe.

Uwarunkowania tych zaburzeń są wielorakie:

-dziedziczność

-uszkodzenie układu nerwowego (podczas ciąży i porodu o nieprawidłowym przebiegu czy we wczesnym dzieciństwie)

-zaburzenia hormonalne

SYMPTOMY – na co powinniśmy zwrócić uwagę

OKRES NIEMOWLĘCY (do 1 roku życia)

-Dziecko nie raczkuje lub mało raczkuje

-Ma trudności z utrzymaniem równowagi w pozycji stojącej

-Ciało układa się asymetrycznie w pozycji siedzącej lub leżącej

-Utrzymują się odruchy pierwotne

OKRES PONIEMOWLĘCY (2, 3 lata)

-Dziecko późno zaczyna chodzić, biegać

-Jest nieporadne przy jedzeniu, myciu rąk, układaniu klocków, z trudem zapina duże guziki

-Niechętnie rysuje, nie umie narysować koła w wieku 3 lat

-Późno wypowiada pierwsze słowa (po 1 roku życia) czy zdania (po 3 roku życia)

OKRES PRZEDSZKOLNY (5, 6 lat)

-Dziecko jest niezdarne w ruchach

-Ma kłopoty z utrzymaniem równowagi podczas chodzenia po krawężniku

-Z trudem uczy się jeździć na rowerku czy hulajnodze

-Z trudem sznuruje buty

-Źle trzyma ołówek i nieporadnie rysuje

-Z trudem układa puzzle

-Z trudem zapamiętuje wierszyki i piosenki

-Zniekształca wyrazy

-Nie wymienia kolejno nazw pór roku, dni tygodnia

-Nie umie wskazać prawej, lewej ręki

OKRES SZKOLNY (klasy I – III)

-Dziecko niechętnie uczestniczy w zabawach ruchowych

-Ma trudności z używaniem nożyczek

-Ma trudności z wyodrębnieniem szczegółów różniących dwa obrazki

-Z trudem wyodrębnia sylaby i głoski ze słów i z trudem syntetyzuje je w wyrazy

-Nie zapamiętuje więcej niż jedno polecenie w tym samym czasie

-Utrzymuje się oburęczność

-Z trudem uczy się tabliczki mnożenia

-Nie pamięta liter

-Myli litery podobne

-Wolno czyta

-Pisze niepoprawnie

-Brzydko pisze, nie mieści się w liniaturze, zagina rogi

-Przekręca złożone wyrazy

Pamiętajcie!

Osoba z dysleksją rozwojową nie jest mniej inteligentna czy leniwa. Potrzebuje jedynie więcej czasu, aby opanować umiejętności takie jak pisanie i czytanie. Im wcześniej ryzyko dysleksji lub dysleksja rozwojowa zostaną zdiagnozowane, tym większa szansa, że przy odpowiedniej pracy ich niekorzystne następstwa będą zminimalizowane.
 

DEKALOG DLA RODZICÓW DZIECI DYSLEKTYCZNYCH

(opr.: prof. dr hab. Marta Bogdanowicz)

 

NIE - "nie czyń bliźniemu, co Tobie niemiłe".

Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego.

Nie karz, nie wyśmiewaj dziecka w nadziei, że zmobilizujesz je to do pracy.

Nie łudź się, że dziecko "samo z tego wyrośnie", "weźmie się w garść", "przysiądzie fałdów" lub że ktoś je z tego "wyleczy".

Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej.

Nie ograniczaj dziecku zajęć pozalekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go z systematycznych ćwiczeń

TAK - "strzeżonego Pan Bóg strzeże"

Staraj się zrozumieć swoje dziecko, jego potrzeby, możliwości i ograniczenia, aby zapobiec trudnościom szkolnym

Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka: na czym polegają i co jest ich przyczyną. Skonsultuj się ze specjalistą (psychologiem, pedagogiem, logopedą).

Bądź życzliwym, pogodnym, cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem swego dziecka w jego kłopotach szkolnych.

Chwal i nagradzaj dziecko nie tyle za efekty jego pracy, ile za włożony w nią wysiłek. Spraw, aby praca z dzieckiem była przyjemna dla was obojga.

Aby jak najwcześniej pomóc dziecku:

zaobserwuj w codziennej pracy z dzieckiem, co najskuteczniej mu pomaga,

korzystaj z odpowiedniej literatury i fachowej pomocy nauczyciela - terapeuty (w formie terapii indywidualnej i grupowej),

bądź w stałym kontakcie z nauczycielem i pedagogiem szkolnym

Literatura:

Bogdanowicz M. (1994). O dysleksji czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu - odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli. Wydawnictwo Popularnonaukowe LINEA, Lubin.

Czajkowska I., Herda K. (1989; 2000). Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole. WSiP, Warszawa.

Szurmiak M. (1987). Podstawy reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu. WSiP, Warszawa.